Sneeuw in Athene, lente in Amsterdam: voorboden van klimaatveranderingen?
Als de klimaatveranderingen zich snel doorzetten, kan dat leiden tot wereldwijde economische ontwrichting, oorlogen en nieuwe vluchtelingenstromen. De Verenigde Staten moeten zich daarom nu al bezinnen op de vraag hoe een eventuele stroom 'klimaatvluchtelingen' buiten de deur te houden, waarschuwen onderzoekers in een Amerikaans rapport, dat is uitgevoerd in opdracht van het Pentagon.
Europa wordt het hardst getroffen. Scandinaviërs zullen permanent naar het zuiden moeten verhuizen. Chinezen krijgen te maken zeer zware moesson-regens. En Bangladesh, arm Bangladesh, is nauwelijks nog bewoonbaar als de stijgende zeespiegel de watervoorziening ernstig zal hebben beschadigd.
Een doemscenario? Niet volgens een studie van het Pentagon, waarvan de resultaten recentelijk werden gepubliceerd in het Amerikaanse zakenblad Fortune. Daarin wordt gesproken van 'de moeder aller nationale veiligheidszaken'.
Heviger stormen, overstromingen en een stijgende zeespiegel gecombineerd met langere droogteperioden in Afrika en Azië, kunnen leiden tot oorlogen over voedsel, water en energievoorraden, stelt de studie.
Bij klimaatveranderingen werd lang gedacht aan langzame veranderingen over perioden van 50 tot 100 jaar. Maar er zijn ook wetenschappers die beweren dat het klimaat abrupt kan veranderen. Uit onderzoek is gebleken dat het klimaat van een regio in slechts een paar jaar tijd drastisch kan omslaan.
Golfstroom In de meeste scenario's wordt er van uitgegaan dat er de komende honderd jaar wereldwijd een gemiddelde temperatuursstijging zal zijn van tussen 1 en 3,5 graden. De oorzaak van de plotselinge klimaatveranderingen waarvoor in het Pentagon-rapport wordt gewaarschuwd, ligt in een verandering in de stroming van de Atlantische Oceaan.
Die stroming gaat van de tropen naar het noordelijke poolgebied, waar het water afkoelt, daalt in het minder zoute en lichtere poolwater en dan weer naar het zuiden stroomt. Zo voert deze golfstroom voortdurend warm water naar het oosten van de Verenigde Staten en Noordwest-Europa, waardoor in die regio's een gematigd klimaat ontstaat.
Als de golfstroom afneemt, daalt de temperatuur. Dat is ook wat gebeurde tijdens de 'kleine ijstijd'. Volgens Raymond Schmitt van het Woods Hole Oceanographic Institute in Massachusetts kan de golfstroom afgezwakt worden door het smelten van de ijskap van de Noordpool. ‘Paradoxaal genoeg kan dat betekenen dat Noord-Europa als gevolg een temperatuursstijging in een diepvries verandert,’ aldus Schmitt.
Klimaatvluchtelingen Het Pentagon liet onderzoeken welke gevolgen een klimaatverandering met zich mee kan brengen, mocht die golfstroom rond 2010 zwakker worden. Het antwoord is dat binnen tien jaar de temperatuur dan gemiddeld met 3,5 graden Celsius in Europa daalt en met 2,8 graden in Noord-Amerika. Droogte zal de landbouw belemmeren, want de jaarlijkse neerslag in Noord-Europa daalt met 30 procent. Ongeveer 400 miljoen mensen zullen wegtrekken uit gebieden die onbewoonbaar worden door stormen, overstromingen en droogte, concludeert het rapport.
Afnemende opbrengsten in de Europese landbouw hebben enorme gevolgen voor de wereldvoedselvoorziening, zegt Lester Brown van het Amerikaanse Earth Policy Institute. ‘Dankzij het warme klimaat produceert Frankrijk meer graan dan heel Canada.’ Volgens het onderzoek kan die situatie dramatisch veranderen. Een temperatuursverandering kan instabiliteit veroorzaken en rampzalig zijn voor de wereldeconomie.
Het Pentagon-rapport schetst dan ook een toekomst die beheerst wordt door conflicten. Maar het stelt ook dat de Verenigde Staten een klimaatverandering relatief goed zullen doorstaan, dankzij de huidige welvaart, techniek en voldoende eigen bronnen van bestaan. Een groter gevaar is de komst van 'klimaatvluchtelingen', die wanhopig op zoek zullen gaan naar een beter leven.
Complex van factoren Het rapport dringt er bij de overheid op aan te onderzoeken hoe een dergelijke stroom vluchtelingen, uit Zuid-Amerika en het Caribische gebied, kan worden tegengehouden. Ook in Europa kan bij een klimaatverandering een nieuwe vluchtelingenstroom op gang komen. Noorderlingen zullen naar het zuiden vluchten en Afrikanen naar het noorden.
Niemand kan met zekerheid zeggen of de golfstroom daadwerkelijk zal afzwakken en of dat het geschetste doemscenario tot gevolg zal hebben, zegt Raymond Schmitt. Klimaatveranderingen hangen samen met een complex van factoren en daarom zijn voorspellingen altijd moeilijk.
Maar er zijn wel veranderingen geconstateerd in de oceanen. Zo zijn tropische oceanen nu veel zouter dan veertig jaar geleden, terwijl poolzeeën juist minder zout zijn geworden. Volgens wetenschappers komt dit door de opwarming van de aarde. Als de temperatuur stijgt, dan verdampt er meer water uit de zuidelijke oceanen en er smelt meer ijs in de poolgebieden. Die veranderingen lijken de bestaande klimatologische condities te versterken: droge gebieden worden nog droger, natte gebieden nog natter en stormen worden heviger, meent Schmitt.
’Als gevolg van de droogte en afnemende neerslag hebben we nu al te maken met tienduizenden vluchtelingen uit Afrika,’ zegt Brown. ‘Zij zoeken een beter leven in Italië, Griekenland, Frankrijk en Spanje. En wanhopige Haïtianen proberen over te steken naar de VS. Er wachten ons nog genoeg moeilijke uitdagingen, zelfs zonder plotselinge klimaatverandering.’
Reacties op dit artikel
Mohamed Azzouz schrijft: "Waarom vermeldt u niet dat delen van Nederland door overstromingen niet meer bewoonbaar zullen zijn, in het rapport word als het goed is Den Haag bij naam genoemd?"
Redactie: Inderdaad wordt ook Den Haag in het rapport genoemd in verband met het toenemen van zeer krachtige stormen. Dit zou in de Noordzee golven teweeg kunnen brengen die door de bedijking heen kunnen breken, wat het leven in een stad als Den Haag onmogelijk maakt.
Inge Voss schrijft: "Wat een fijne politiek voert Amerika toch. Ze zijn een van de grootste veroorzakers van CO2 uitstoot en daarmee dus schuldig aan de klimaatverandering. Maar in plaats van maatregelen en verantwoordelijkheid te nemen gaan ze nu vast bedenken hoe de slachtoffers van hun gedrag te weren."
Peter Ybeles Smit schrijft: "Uit het artikel blijkt maar weer hoe volstrekt asociaal, volslagen eogoïstisch en op de keper beschouwd terroristisch de VS zichzelf opstelt:
1. Het Kyoto protocol niet alleen niet willen tekenen, maar er ook actief voor lobbyen om het op te blazen.
2. De binnenlandse, ecologisch volstrekt onverantwoorde consumptie op geen enkele manier willen afremmen.
3 . Volstrekt de voeten afvegen aan de landen en mensen die door het gedrag van de VS de dupe worden van de stijgende zeespiegel en het veranderende klimaat.
De werkelijke terroristen in de wereld zijn de VS..."
Zie ook het bericht in "AKTUEEL" dd op vandaag.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten